28 maart 2004
Bezoek SRL
te Rijssen
Wisselaandrijvingen en het schakelen ervan
Nadat de rijregelaar al aangepakt was en de bedrading van de module was herzien is het nu tijd voor de wissels.

De hoofdrolspelers van dit artikel zijn links afgebeeld en ik gebruik aandrijvingen van het merk SEEP welke bij GM&S te Haarlem te verkrijgen zijn, maar andere fabrikaten zullen ook voldoen.

Belangrijk is dat de wisselaandrijvingen een ingebouwd schakelaarttje hebben die de puntstukken en het spoor kunnen schakelen en dat de spoelen een eindstand hebben om de wisseltongen in positie te houden.

Ook zie je hier de Elco's die ik nodig heb en het gebruikte schakelaartje, dit is gewoon een "dubbel om" en je hebt de elco nodig om te voorkomen dat er continu stroom door de wisselspoelen gaat en ze dus doorbranden.

Zoals in een vorig artikel te lezen is bouw ik dus mijn wissels zelf en heb ik stalen puntstukken voor het betere rijgedrag.

Het zelfbouwen van wissels is geen must, maar stalen puntstukken geven een belangrijk beter rijgedrag voor kleinere locs en railbussen.

Nadeel is dus wel dat je de sporen moet schakelen, immers het stalen punstuk is verbonden met het spoor erachter en moet dus van polariteit wisselen met het schakelen van de tongen.
Hoe dat werkt is heel erg eenvoudig te zien in het schema boven. Het is dus het middelste V-vormig stukje spoor wat moet worden geschakeld.

Bijkomend voordeel is dat bij het spoor waar de wisseltongen niet naar wijzen beide rails dezelfde polariteit hebben, dus als er een loc staat zal deze niet rijden.
Het schema van de "Electronica" is links te zien.

Eigenlijk is het heel erg simpel, het schakelaartje verbind in de normale stand het weerstandje door met de elco, zodat deze wordt opgeladen. Door het omzetten van het schakelaartje zal de elco zich ontladen over de wissel en zo een korte stroompuls geven, die voldoende is om het wissel om te zetten.

Er zal geen continu stroom door de wisselspoelen gaan en de wissel zal met een korte klik omgaan.

Let wel op, dit is het schema per spoel, dus voor een set wisselspoelen heb je het dubbele nodig en uiteraard een "Dubbel om" schakelaartje.

Als voeding kan exact dezelfde schakeling volstaan als die van de rijregelaar, afgevlakte gelijkspanning.

Denk er bij de elco om dat deze een polariteit hebben en dat de plus bovenaan moet. Doe je dat niet dan ontploffen ze. Dit is geen geintje, het electroliet gaat namelijk koken.
Het samenbouwen is niet zo moeilijk, je kan her en der (dus ook bij Conrad) experimenteer printjes krijgen die er uitzien als een grote hoeveelheid gaatjes met kopereilandjes erachter.

Hier kan je de betrekkelijk eenvoudige electronica op bouwen.

Zelf een printje maken en etsen mag ook, maar het is een hoop extra werk en het maakt niet uit, dit werkt al prima.

Zoals de foto rechts laat zien is het printje gewoon onder de bak geschroefd.

Een klein kabelbooompje gaat naar het kastje met schakelaars aan de voorkant. De gebruikte draadjes zijn afkomstig van een lintkabel zoals die ook in computers wordt gebruikt, best wel handig als je bij een computerfirma werkt en er valt wel eens wat af. Mijn kabel komt van een platte CD-rom aansluitkabel (UDMA 33 kabel).

Lintkabel is ook los te krijgen overigens.
De schakelaars zelf hebben een plaats gekregen in een kastje aan de voorkant.

Dit is gemaakt van een paar verstek gezaagde latjes, een hardboard frontje en een sporenschemaatje wat op de computer is gemaakt en later geplastificeerd.

Heb je niet de beschikking over een plastificeermachine dan kan je het uitgeprinte frontje ook een paar lagen blanco spuitlak geven, dat werkt net zo goed.

Druk het frontje af op dun karton en niet op gewoon printerpapier, want dat gaat ofwel kreukelen als je gaat lakken, ofwel het wordt een prop in de plastificeermachine.

De schakelaartjes zijn gezet op de plaats van de wissels en geven dus ook de stand van de wissels aan. Het meest linkse schakelaartje schakelt de beide wissels van het omloopspoor, dus heeft een wat neutralere plaats gekregen.

De wisselaandrijving kan makkelijk twee spoelen laten schakelen op een enkele elco, dus die twee wisselspoelen staan gewoon paralel geschakeld.